Afgelopen week was het nieuws dat het nieuwe filmmuseum Eye nauwelijks rolstoeltoegankelijk is, toch wel het meest schokkende in ons vakgebied. Kort na de opening werd bekend dat in dit miljoenen kostende, met gemeenschapsgeld gebouwde prestige-object de toegankelijkheid zodanig is onderbelicht, dat het gebouw door een aanzienlijk deel van de doelgroep niet bezocht kan worden. En dat in een tijd waarin de vergrijzing (en dus de toenemende behoefte aan extra aandacht voor de toegankelijkheid) elke dag onderwerp van het nieuws is.

Het is ongelooflijk dat dit onze maatschappij nog steeds kan overkomen. Het is inmiddels gevoeglijk bekend dat de vergrijzende bevolking en toenemende partipatie van mindervaliden vraagt om aanpassing van de openbare ruimte en gebouwen op die doelgroepen.

Ook is bekend dat in het Bouwbesluit (ja, ook het nieuwe dat onlangs van kracht is geworden!) de rolstoeltoegankelijkheid onvoldoende is afgedekt. Architecten, bouwkundigen, ambtenaren bij de gemeente en wie verder dan ook bij de (nieuw- of ver)bouw van een gebouw betrokken wordt, heeft in zijn/haar opleiding geen specifieke kennis vergaard over rolstoeltoegankelijkheid. Het kan van hen dan ook niet verwacht worden, dat zij een gebouw of gebied in de openbare ruimte opleveren, dat voor de gebruikers (rolstoelers en rollatorgebruikers en in hun slipstream ouders met kinderwagens) daadwerkelijk toegankelijk is. Jammer, maar waar.

Het gaat ons nog meer aan het hart dat kostbaar gemeenschapsgeld niet adequaat besteed wordt en we met elkaar niet in staat blijken dit een halt toe te roepen. In alle tijden, maar vooral in deze tijden van bezuiniging, zijn we het aan elkaar verplicht om met dit gemeenschapsgeld om te gaan als ware het onze eigen portemonnaie met de laatste euro’s die te besteden zijn. Het kan niet zo zijn dat blunders als deze met gemeenschapsgeld worden betaald, we onze schouders ophalen en overgaan tot de orde van de dag. Niet alleen uit kostenoogpunt, maar vooral ook omdat we zo niet moeten willen omgaan met een grote en groeiende groep mede-burgers die hierdoor getroffen wordt en niet gelijkwaardig kan deelnemen aan onze maatschappij.

Welke lessen kunnen hieruit getrokken worden?

Veel belangrijker dan de constatering dat het helaas fout is gegaan, is de les die we eruit leren. Op meerdere vlakken is actie nodig om herhaling te voorkomen:

    • borg dat in elk bouwproject in ieder geval in de vroegste fasen (Programma van Eisen en Masterplan/Voorontwerp) deskundigen op het gebied van toegankelijkheid worden betrokken; zij besparen tienduizenden en veelal tonnen euro’s én waarborgen dat het project écht toegankelijk wordt.

 

    • zorg voor kennisuitbreiding van de architecten, bouwkundigen en ambtenaren, waardoor toegankelijkheid direct wordt gerealiseerd en faalkosten tot een minimum kunnen worden teruggebracht;

 

    • spits de regelgeving toe door daadwerkelijke toegankelijkheid als resultaat te vereisen;

 

    • voer strenge controles in op handhaving, zodat de toegankelijkheid in alle fasen van het traject wordt geborgd;

 

    • ratificeer het VN-verdrag op zeer korte termijn, zodat in elke vezel van de samenleving toegankelijkheid een vanzelfsprekendheid wordt.

Op deze wijze wordt voortvarend toegewerkt naar het realiseren van onze missie én worden grote besparingen gerealiseerd.

 

Wilt u meer weten om een publicitaire, financiële en logistieke ramp als bij Eye te kunnen voorkomen? Het Nederlands Instituut voor Rolstoeltoegankelijkheid helpt u graag! Kiest u de wijze van contact die u past en we staan u graag te woord.