Een veel gestelde vraag, omdat er helaas nog veel onduidelijkheid is over de wet- en regelgeving. Omdat rolstoeltoegankelijkheid steeds vaker wordt nagestreefd, zijn velen op zoek naar de juiste informatie. En die is helaas nog niet ruimschoots voorhanden.
Natuurlijk, in het Bouwbesluit staat waar u zich aan dient te houden. Echter, in de praktijk blijkt dat niet te leiden tot rolstoeltoegankelijkheid. Binnen een periode van een paar weken word ik door relaties geattendeerd op vier situaties waaruit blijkt dat de kennis en (praktische) ervaring over rolstoeltoegankelijkheid vaak beperkt aanwezig is. De voorbeelden:
* het nieuwe kantoor van Stadsdeelraad Amsterdam Zuid blijkt niet bereikbaar voor rolstoelers, zoals uit dit filmpje blijkt. De oplossingen zijn realiseerbaar, maar alleen tegen extra kosten, die makkelijk voorkomen hadden kunnen worden. Niet alleen door eerder over de rolstoeltoegankelijkheid na te denken, maar ook door deskundigen eerder bij het bouw-/verbouwproces te betrekken zodat al in een vroege fase geld bespaard kan worden. En aangezien we hier bovendien over gemeenschapsgeld spreken, ben ik van mening dat we daar zorgvuldig om dienen te gaan.
* een andere gemeente berispte een bedrijf omdat hun hellingbaan tien centimeter te kort zou zijn. En de leuningen aan weerskanten waren niet nodig, één daarvan kon bij de gewenste verandering van de hellingbaan ook gelijk wel weggehaald worden, aldus de gemeente-ambtenaar. Het bedrijf heeft de hellingbaan verlengd en ook de ene leuning verwijderd. Toen ik de directeur van het bedrijf deze week sprak en hij bevestigde dat de helling nog steeds hoger is dan 25cm, moest ik hem helaas vertellen dat er dan toch echt -conform de regelgeving- aan weerszijden leuningen dienen te zijn aangebracht. U zult begrijpen dat er nogal wat tandenknarsen volgde op die mededeling…. Wie de kosten van het (opnieuw) aanbrengen van de tweede leuning gaat betalen, lijkt mij glashelder. (Leest u meer over het aanleggen van hellingbanen in het Infodocument Hellingbanen.)
* in mijn eigen gemeente Beverwijk heb ik bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart de leden van het stembureau geattendeerd op het feit dat het stembureau een te hoge drempel heeft en niet aan de eisen van rolstoeltoegankelijkheid voldoet. Mij werd beloofd dat dat bij de verkiezingen in juni zou zijn opgelost. U vermoedt het al: niet dus! Helaas was het stembureau wederom niet aangepast voor burgers in een rolstoel en met een rollator. Dat constaterende, heb ik diezelfde dag een twintigtal willekeurige gemeenten in het land gebeld met de vraag of de toetsing van de rolstoeltoegankelijkheid op de checklist staat bij het aanwijzen van stembureaus. Bij 70% (!) van de gemeenten bleek dat niet het geval. Men ging er (onterecht) vanuit dat de gekozen locaties vanzelfsprekend rolstoeltoegankelijk zouden zijn, omdat het wijkgebouwen, scholen, etc. betreft. Helaas, hier wordt bevestigd dat bouwen volgens het Bouwbesluit niet betekent dat rolstoelers daadwerkelijk naar binnen kunnen.
* een wel heel wrang voorbeeld kwam vandaag in het nieuws. De Gemeente Emmen moet voor een half miljoen euro (!!) verbouwen omdat na een grote verbouwing het pand niet voldoende rolstoeltoegankelijk bleek.
Uit deze bovenstaande gevallen blijkt dat er nu (opnieuw) geïnvesteerd dient te worden om de locatie rolstoeltoegankelijk te maken. En dat terwijl het vroegtijdig inschakelen van deskundigen veel geld bespaart. Als u zelf valide bent, kunt u zich nóg zo goed inleven in de situatie, maar de daadwerkelijke ervaring ontbeert u (gelukkig). U kunt de juiste afmetingen hanteren, de regels over de aanleg volgen, maar mist dan net de aspecten die een rolstoeler in de dagelijkse praktijk veelvuldig tegenkomt. Zoals een onhandige of onmogelijke draai die gemaakt moet worden, een helling die net te steil is en daardoor niet of nauwelijks gebruikt kan worden, de onlogische volgorde van handelingen die niet mogelijk is omdat ook de rolstoel nog voortbewogen dient te worden, etc.
Daarom is het raadzaam uw geplande bouw of verbouw te laten toetsen door een deskundige . Als adviseur Rolstoeltoegankelijkheid die bovendien zelf al jaren in een rolstoel zit, kijk ik graag met u mee om u uw budget efficiënt en doeltreffend te laten besteden. U kunt de gemaakte voorstellen, ontwerpen, bouwtekeningen ter toetsing voorleggen, zodat u zeker weet dat ze in de praktijk zullen voldoen en geen extra investeringen benodigd zijn.
Ik maak graag vrijblijvend een afspraak met u om u in de praktijk te laten ervaren welke aspecten nu al over het hoofd worden gezien. U zult versteld staan.
Een citaat uit het bovenstaande :
” Natuurlijk, in het Bouwbesluit staat waar u zich aan dient te houden ”
Het bouwbesluit lijkt een welkome aanvulling te zijn voor de eisen van een hellingbaan , echter zijn de eisen uit het bouwbesluit speciaal opgesteld om een bouwwerk of gebouw aan te toetsen, en worden vanuit de Woningwet daaraan gekoppeld.
Een hellingbaan in een terrein word niet altijd als bouwwerk geclassificeerd . Wanneer dat niet zo is, geldt het bouwbesluit niet en is dat dus een wassen neus en hoeft men zich niet aan de eisen te houden .
Daarna kan je nog toetsen aan de CROW-normen , maar ook dat is een wassen neus omdat de CROW alleen een advies functie heeft en geen wettelijke basis en hoef je je daar dus ook niet aan te houden .
Kortweg kan men dus een hellingbaan aanleggen die aan geen enkele eis ( bouwbesluit ) of norm ( CROW ) voldoet omdat een hellingbaan geen bouwwerk is . Vreemd dat er allerlei eisen en normen zijn , maar feitelijk geen enkele waarde bezitten .
Is er nog andere wetgeving die toepasbaar is ?
Er kan inderdaad een hellingbaan aangelegd worden die voor de gebruiker (rolstoeler/rollator-gebruiker) niet werkt. Niet alleen omdat de wettelijk geformuleerde eisen tekort schieten of ontbreken, maar ook omdat de kennis bij degenen die voor de aanleg verantwoordelijk zijn ontbreekt. Dat is inderdaad schrijnend, omdat daarmee veel geld over de balk wordt gegooid en er uiteindelijk niemand blij van wordt. Juist voor hellingbanen is het aanvragen van advies bij deskundigen belangrijk. Uit mijn eigen praktijk (zakelijk en als rolstoelgebruiker) weet ik hoeveel waarde dat oplevert. Geen verspild geld, tevreden gebruikers en een optimalere benutting van mogelijkheden.